Dit is niet mijn eerste blogpost over redigeren en het zal zeker niet de laatste zijn. Redigeren is een groot onderdeel van het proces dat een boek moet doorlopen naar uitgave en het is verre weg niet het makkelijkste onderdeel. Daarbovenop komt dat elk project, elk boek, elk verhaal, is anders. En elk project heeft dus uiteindelijk andere dingen nodig voordat het af is, voordat het naar een drukker kan.

Het vorige project wat ik redigeerde was Een laatste dag, wat fors minder dan 10k aan woorden bevatte. Dat was misschien al moeilijk genoeg, maar het verhaal waar ik nu aan werk, Leren Vliegen, bevat 77.994 woorden. Dat is dan wel best wat, en daar kan een hoop in gebeuren en misgaan. Tijd om het redigeerproces weer eens in te duiken.

Lang geleden, oktober ’14 om precies te zijn, heb ik het vergeleken met een kaartenhuis. Als ik kaarten moet vervangen of verplaatsen, dan kan de hele handel in elkaar storten. Ik weet eerlijk gezegd niet meer wat ik toen aan het redigeren was. De datum doet vermoeden dat het een eerdere versie van Een laatste dag was, gezien ik dat twee weken later voor Fantastels heb ingeleverd. Ik weet in ieder geval zeker dat het geen langer verhaal was, want dit project is het eerste lange verhaal wat ik ooit redigeer.

De volgende post over redigeren is van een halfjaar later en gaat zeker over Een laatste dag, waarin ik vertel over dat ik toch niet zo goed kon zien wat er beter en anders kon dan ik had verwacht.
Zou dat deze keer beter gaan? Ik weet vrij zeker dat ik heb geleerd van de redactie van Een laatste dag, maar of ik al dat geleerde direct weer kan toepassen? En, nogmaals, ik ben met een veel groter project bezig en ik heb geen idee waar ik allemaal de mist in kan gaan.

Hoe dan ook, toen ik begon aan het redigeren van dit project heb ik weer een blogpost geschreven over redigeren, met het oogmerk om een plan op te zetten voor dit project. Dit plan bestond uit vijf stappen. Stap 1 t/m 4 heb ik afgewerkt, dan wel verworpen omdat het toch niet uitkwam. Je leert terwijl je doet. Zo bestond stap 3 uit het maken van beschrijvingen van karakters, locaties en scenes. Dat werkte gewoon niet zo als ik had gewild. Het bleek dat ik het veel prettiger vind om deze beschrijvingen tijdens het redigeren te maken.
Karakterbeschrijvingen had ik misschien vooraf kunnen doen, maar locaties wil ik uitstellen tot ik zeker weet dat ik de beschrijving nodig heb én hoe ik het precies wil hebben. Het heeft weinig zin om een gebouw te beschrijven en dan compleet om te gooien omdat het gewoon niet praktisch is om vanuit het zuiden aan te komen en het gebouw een poort op het zuiden nodig heeft. Ik noem maar wat.
Het beschrijven van scenes is sowieso iets wat ik gewoon maar niet ga doen voordat de desbetreffende scenes verwerkt zijn in mijn nieuwe tijdlijn. Terwijl ik de oude scenes beschrijf kan ik net zo goed al wat dingen verwerken. Nieuwe scenes beschrijven, dat is vast wel een goed idee.

Maar, genoeg over wat ik heb gedaan en niet ga doen. De boeiende vraag is: wat ga ik nu doen om het verhaal naar versie twee te krijgen?
Ik heb besloten dat het voor mijn overzicht het beste is om gewoon een nieuwe opzet te maken. Ik werk met een programma, Scrivener, dat het mogelijk maakt om een filesysteem op te bouwen waar elke scene als het ware zijn eigen file is dat in het mapje van het desbetreffende hoofdstuk zit. Dit maakt het makkelijker om met scenes (en hele hoofdstukken) te schuiven. Het maakt het overzicht ook wat beter. Maar voor mijn overzicht ga ik een nieuw filesysteem opzetten en dan de oude tekst kopiëren of scenes overzetten, afhankelijk van hoeveel ik uit die scene nog nodig heb. Ik heb mijn tijdlijn ernaast en kan nu gewoon beginnen met opbouwen uit de bouwstukken die ik al heb geproduceerd, waarbij ik zoveel mogelijk tekst gewoon kan overnemen.
Scene voor scene. Hoofdstuk voor hoofdstuk.

En weet je, stiekem heb ik er best zin in. Stiekem is dit helemaal niet zo’n rotklus.