Een veelgehoord schrijfadvies:
Het is belangrijk om als schrijver je eigen stem te vinden.
Maar hoe werkt zo’n eigen stem nou eigenlijk.

Eigenlijk is het een vreemd advies als je beseft dat je je ‘eigen stem’ nooit hoort zoals anderen, althans niet zonder opname apparatuur. Dit heeft iets te maken met hoe je stem resoneert in je botten daardoor vervormd wordt. Ofzo.
Misschien is het punt dat je  je moet afvragen hoe je stem overkomt bij anderen en dan je stem aanpassen totdat het prettig wordt voor anderen om naar te luisteren. Je moet je stem eerst als buitenstaander kunnen horen, bijvoorbeeld met opnameapparatuur. Het equivalent hiervan is dat je je tekst als buitenstaander moet lezen. Dit wordt meestal gedaan door het even te laten liggen en er met een frisse blik naar te kijken.

Om eerlijk te zijn weet ik nooit zo goed wat het advies nou eigenlijk betekent. Ik twijfel namelijk tussen twee dingen.

1. Misschien betekent het dat je je eigen stijl moet vinden. Dit is best een goede analogie. Een stijl heb je tenslotte gewoon net als een stem, je hoeft er niet veel voor te doen. (Ok, ik verontschuldig me bij dezen tegenover stomme mensen die helaas hun leven zonder stem moeten doorbrengen. Ik hoop dat jullie echter ook wat aan mijn adviezen hebben.)
   Je stijl is niet altijd meteen aantrekkelijk voor anderen, het wordt beïnvloed door wat je hebt meegemaakt, gelezen, gehoord etc. De meeste anderen hebben een ander leven geleid en zullen je stijl anders interpreteren. Net als dat ze jouw stem anders zullen horen dan jij. Misschien komt het allemaal gewoon net verkeerd aan.
   Dit is uiteraard niet zo’n probleem, tenzij je probeert je stijl te gebruiken voor anderen. Als je zanger wordt ga je je ook opeens afvragen hoe je stem overkomt. Dit kun je oplossen door inderdaad de tekst even weg te leggen voor je het opnieuw leest en daardoor met meer afstand kunt lezen. Of je kunt het aan proeflezers voorleggen die je hopelijk kunnen vertellen hoe jouw stijl overkomt. En dan pas je (kleine) dingen aan.
   De analogie gaat echter mank op het feit dat je hiermee je stijl, of stem, niet echt vind. Je ontwikkelt hem.
2. Misschien bedoelen ze wel dat je moet uitvinden waar je over schrijft. Wat wil je vertellen? Hier is je stem niet zozeer je stijl, maar de boodschap die je stem overbrengt. De analogie gaat hier helemaal op mand, maar dit is wel iets waar je naar kunt zoeken. Schrijf iets, schrijf iets anders. Wat loopt wel? Wat loopt niet? Er is maar één manier om daar achter te komen; schrijf.
   Ook hier ben je trouwens meer aan het ontwikkelen dan aan het vinden, maar goed.

Als je echt je ‘stem’ wilt vinden, hoe je dat ook interpreteert, er is volgens mij maar één manier; oefen. Schrijf een beetje, schrijf een hoop, vraag feedback, lees je oude werk weer eens etc.

Wat betekend jouw (schrijf)stem voor jou?