Koppige personages

Heb je een schrijver weleens horen vertellen dat hun personages een eigen wil hebben? Personages doen bijvoorbeeld niet wat ze moeten – op reis gaan bijvoorbeeld – of worden verliefd op de verkeerde persoon – ik heb ooit eens een personage gehad dat zelfs niet zo hetero bleek te zijn als ik had gedacht. Maar moet je hier nou blij om zijn of niet?

Een hoop schrijvers zijn er een beetje trots op als hun personages koppig worden. Zelf had ik er nooit heel erg lang over nagedacht, het is voor mij iets wat gebeurt of niet.
Totdat ik vrijdag een artikel over las. De schrijver in dat artikel is het helemaal niet met koppige personages eens, maar vind dat het verhaal moet doen wat jij als schrijver gepland hebt. Anders, zo zegt ze, loop je het risico dat je verhaal nergens heen gaat of over gaat.

Waarom je je personages in bedwang moet houden:

Ergens ben ik het wel met haar eens.
Als je een plot hebt uitgewerkt gaan er dingen mis als je je personages hun zin geeft. Je verhaal gaat een hele andere kant op, waardoor je het boek dat je wilde schrijven eigenlijk wel op je buik kan schrijven. Of er vallen gaten in je plot.

Je personages bestaan namelijk niet echt, het zijn slechts bedenksels uit je hoofd. Dus ik kan ze laten doen wat ik vind dat ze moeten doen – en jij ook met de jouwe.

Waarom je juist wel naar je personages moet luisteren:

Echter, toen ik hierover ging nadenken kwam ik tot de conclusie dat ik het er niet mee eens ben. Ik denk dat mijn personages doen wat mijn personages moeten doen. Als dat niet overeen komt met wat ik bedacht had, dan zou ik eens goed te raden moeten gaan over of dat wel kon.

Ja, mijn personages komen uit mijn hoofd en daarom ken ik ze. Ik weet wat ze leuk vinden, wat ze niet leuk vinden. Als het goed is ken ik hun angsten, hun dromen, hun geneugten…
Als mijn personage iets niet wil is dat waarschijnlijk omdat ik mijn personage zo heb ‘gebouwd’. En ik denk dat lezers dat nog weleens zouden kunnen op pikken, wat je forse punten in geloofwaardigheid gaat kosten.

Moet je daarom maar doen wat je personages zeggen? Nee, niet persé. Je moet naar ze luisteren. Het kan zijn dat je erachter komt dat een deel van je plot niet werkt – wat je dan dus moet bijschaven – of je personage is niet geschikt voor het doel – zodat je dus aan je personage moet gaan schaven. (Dat laatste klinkt pijnlijk, maar is misschien wel nodig.)

Voorbeeld: Als je personage een huismus en boekenwurm is heb je kans dat ze met geen goud de deur uit te krijgen is. Waarom zou ze? Thuis is het comfortabel warm, kan ze thee zetten en lekker met een boek in een hoekje kruipen. Dus als haar vriendin vraagt om een queeste te beginnen, om wat voor reden dan ook, dan zal ze daar niet echt toe bereid zijn. Je personage zal niet willen meewerken met jou plan als schrijver om die tocht te ondergaan.
Tijd om haar boekenvoorraad af te branden, eventueel laad je het de beoogde ‘badguy’ doen. Dan zal ze wat gemotiveerder worden. Of iets anders drastisch…

Laten we het weer eens over tuinieren hebben.

Ik heb tijden geleden een blogpost geschreven over het verschil tussen mensen die veel plotten en mensen die meer hun gevoel volgen.
Ik vermoed dat de kwestie in dit artikel daar rechtstreeks mee te maken heeft. Iemand die meer een architect is kan het zich niet veroorloven om het plot te laten verstoren, mensen die meer een tuinier zijn juist wel.
Zoals altijd, ga op zoek naar de gulden middenweg.

En als je dan gaten in je plot krijgt? Tja, daar hebben ze de 2e versie voor uitgevonden.

Wat vind jij? Moet je je personages hun mond snoeren of juist naar ze luisteren?

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.