Het is een uitspraak die ik weleens ben tegengekomen in de wijde wereld van het internet. En misschien zelfs wel daarbuiten, maar daar kom ik eerlijk gezegd wat weinig.
‘Don’t quit your dayjob.’
De uitspraak wil eigenlijk zeggen dat je je baan nodig blijft hebben als schrijver. Hieronder leg ik uit waarom ík het met de uitspraak eens ben wat betreft mezelf.
Sowieso zul je aan het begin van je schrijfcarrière geen cent verdienen. Zelfs al ben je bezig met de ultieme bestseller die de hele wereld overgaat én een filmcontract of twee oplevert, dan nog zul je dat boek eerst moeten schrijven en terwijl je dat doet krijg je nog geen cent.
(Ok, er zijn misschien een paar enkele gevallen waarin een uitgever het al zo’n goed idee vind dat je betaald krijgt, maar laten we daar voor het gemak maar niet vanuit gaan.)
In die periode dat je schrijft zul je echter wel moeten blijven eten, je zult je computer en je notitieboekjes moeten betalen. Je zult gasrekeningen en waterrekeningen en elektriciteitsrekeningen en andersoortige rekeningen krijgen. En daar moet je wel het geld voor hebben. En daar heb je die ‘day job’ voor nodig. Je zult dan echter niet een volledige werkdag aan je schrijven kunnen besteden en dus langer over je boek doen.
Er is in Nederland natuurlijk een sociaal vangnet voor als je geen baan hebt, maar dat gaat gepaard met een sollicitatieplicht en een re-integratie enzovoorts, en ik weet niet of de bijbehorende stress je veel gaat helpen. Maar van mij mag je dat ook proberen, ik zou niet durven te beweren dat mijn manier de beste is. Iedereens leven is anders, en dat is maar goed ook.
We gaan verder in de tijd. Je droom is in ieder geval gedeeltelijk uitgekomen. Je hebt je boek geschreven, geredigeerd, nog een keer gelezen, nog een keer geredigeerd. Je hebt het laten proeflezen, je hebt het nog een keer geredigeerd. Hoe dan ook, je hebt het boek af! Je hebt een uitgever gevonden, of je bent voor de POD optie gegaan óf je hebt het helemaal zelf uitgegeven. Je boek wordt verkocht. Je eerste royalties komen binnen. Maar helaas zul je moeten constateren dat je er niet van kunt leven. Dat is prima, je bent pas debutant. Je bent nog niet bekend, maar dat komt nog wel. Maar tot die tijd zul je die ‘day job’ toch nog nodig hebben om te kunnen eten enzo.
En hier moet ik eerlijk zijn. Het kán dat dit blijft. Misschien is je doelgroep te klein, misschien is je boek toch niet het beste wat er op de markt is, misschien bereik je je doelgroep niet… Het kan, dat is de harde werkelijkheid.
(Gelukkig ben je met je tweede boek bezig en dat wordt sowieso beter!)
Het kan ook heel goed gaan. Je wordt bekend, je wordt beroemd! Je kunt leven van het bedrag wat je royalties opleveren. Time to quit the day job! Wat mij betreft nog steeds niet. Schrijven is een vrij eenzaam beroep, met uren achter je bureau, nog meer uren achter je raam terwijl je naar buiten staart. Ik ken mezelf… dan komt er waarschijnlijk ook niets nuttigs meer uit mijn vingers. Ik denk dat ik voornamelijk een baan zou hebben voor die reden. Om in een ritme te blijven, om iets te doen te hebben tussen het schrijven door. Om inspiratie uit te halen.
Maar dat ben ik, dat is mijn keuze.
Zo heb ik er nog nooit over nagedacht… De enige schrijver waarvan ik weet hoe hij zijn ding doet (John Green) die heeft een regelmatig schrijfclubje zodat hij aan de gang blijft en af en toe nog eens mensen ziet geloof ik.
Ik heb natuurlijk ook een schrijfgroep, en dat werkt wel. Maar ik denk dat in ieder geval voor mij het pas zou werken als het vaker was.